Γράφει ο ιατρός

Πέτρος Χειρίδης, MD,PhD

Μαιευτήρας-Γυναικολόγος-χειρουργός

Διδάκτωρ του Πανεπιστημίου Αθηνών

Επιστ. Δ/ντης– Νομική Υπηρεσία ομίλου ΙΑΣΩ.

Ρομποτική Χειρουργική - Πλεονεκτήματα

Γιατί έγινε η ρομποτική χειρουργική;

H συμβατική λαπαροσκόπηση προσφέρει πλεονεκτήματα στην ασθενή όπως, λιγότερο πόνο, ταχύτερη ανάρρωση, λιγότερη νοσηλεία και ασφαλώς καλύτερο αισθητικό αποτέλεσμα συγκριτικά με την παραδοσιακή ανοικτή χειρουργική.

Εντούτοις, οι εφαρμογές της λαπαροσκόπησης περιορίζονται από μία σειρά από τεχνικές δυσκολίες για τον χειρουργό. Σε αυτές περιλαμβάνονται η δισδιάστατη εικόνα, η περιορισμένη ευχέρεια κινήσεων, η αντίθετη προβολή των κινήσεων, και βιοτεχνολογικές παράμετροι. Ο φυσιολογικός τρόμος των χεριών του χειρουργού πολλαπλασιάζεται μέσα από τα μακρά, άκαμπτα εργαλεία, ιδιαίτερα όταν πρέπει να διατηρούνται αμετάβλητα για μεγάλο χρονικό διάστημα. Σε μία έρευνα της Αμερικανικής Εταιρείας, διαπιστώθηκε ότι έως και 12% των χειρουργών αναφέρουν συμπτώματα όπως άλγος ή μούδιασμα στα χέρια, τον καρπό, τον αγκώνα και τον ώμο, τα οποία επιβεβαιώθηκαν με εξετάσεις όπως η ηλεκτρομυογραφία [1].

Τα προβλήματα αυτά δεν απαντώνται συχνά στις απλές και σύντομες επεμβάσεις, όπως η χειρουργική στείρωση με απολίνωση των σαλπίγγων, η αφαίρεση κύστεων της ωοθήκης, ή θερμοκαυτηρίαση των εστιών ενδομητρίωσης, οι οποίες είναι πολύ δημοφιλείς  και διεξάγονται με επιτυχία λαπαροσκοπικά. Οι πιο σύνθετες επεμβάσεις όμως  αποτελούν πρόκληση όταν αντιμετωπίζονται με λαπαροσκόπηση.

Η ρομποτική τεχνολογία, ήρθε στα χειρουργεία μας, ακριβώς για το στόχο. Να ξεπεράσει τις τεχνικές δυσκολίες της λαπαροσκόπησης. Έτσι προωθεί την ελάχιστα τραυματική προσέγγιση, ακόμα και στις δύσκολες ή σύνθετες περιπτώσεις, οι οποίες σε άλλη περίπτωση θα αντιμετωπίζονταν με την ανοικτή χειρουργική. Συνεπώς η ρομποτική χειρουργική, συνεχίζει να εξασφαλίζει τα πλεονεκτήματα της λαπαροσκόπησης που αναφέρθηκαν παραπάνω, σε όλες τις ασθενείς, και όχι μόνο σε αυτές με απλά γυναικολογικά προβλήματα. Τα πλεονεκτήματα της ρομποτικής, διακρίνονται σε πλεονεκτήματα για την ασθενή και σε πλεονεκτήματα για τη χειρουργική ομάδα.

Τα πλεονεκτήματα της ρομποτικής χειρουργικής για την ασθενή [2,4]:

• Είναι ελάχιστα επεμβατική και ελάχιστα τραυματική μέθοδος.
• Περιορίζει την  απώλεια αίματος.
• Περιορίζει την έκταση του χειρουργικού πεδίου, στο όργανο στόχο.
• Περιορίζει τη κίνηση των εργαλείων στο σημείο εισόδου τους στο δέρμα.
• Εξασφαλίζει μικρότερο μετεγχειρητικό πόνο.
• Επιτρέπει τη διενέργεια ενδοσκοπικών επεμβάσεων σε παχύσαρκες ασθενείς.
• Προϋποθέτει λιγότερη αναλγησία και μυοχάλαση
• Μειώνει σημαντικά το χρόνο νοσηλείας.
• Εξασφαλίζει ταχύτερη ανάρρωση.
• Μειώνει τη πιθανότητα λοίμωξης του τραύματος
• Μειώνει τη πιθανότητα θρομβοφλεβίτιδας
• Ελαχιστοποιεί την πιθανότητα μετεγχειρητικών επιπλοκών.
• Παρέχει καλύτερα αισθητικά αποτελέσματα.

Τα πλεονεκτήματα της ρομποτικής για το χειρουργό [2-4]:

• Παρέχει τρισδιάστατη εικόνα (3D)
• Παρέχει υψηλής ευκρίνειας εικόνα – High Definition 1080p.
• Παρέχει μεγέθυνση έως 10 φορές.
• Επιτρέπει κινήσεις στον ίδιο άξονα με το σώμα (Hand-eye coordination)
• Επιτρέπει κινήσεις ευθυγραμμισμένες (όχι αντίθετες όπως στη λαπαροσκόπηση)
• Επιτρέπει τη χρήση ενδοσκοπικών αρθρωτών εργαλείων (Endowrist).
• Επιτρέπει τεράστια ευελιξία κινήσεων στο τελευταίο εκατοστό του ρομποτικού εργαλείου δίνοντας χειρουργική δεξιότητα.
• Εξασφαλίζει μεγαλύτερη ακρίβεια στις χειρουργικές κινήσεις.
• Απορροφά τον τρόμο των χεριών ώστε οι κινήσεις να είναι λείες.
• Επιτρέπει άνετη θέση στη κονσόλα.
• Παρέχει σταθερή εικόνα της κάμερας.
• Παρέχει τον έλεγχο της κάμερας στον ίδιο το χειρουργό.
• Παρέχει στο χειρουργό ταυτόχρονη εφαρμογή των διαφορετικών τύπων ενέργειας (μονοπολική, διπολική διεθερμία).
• Παρέχει στο χειρουργό τον ταυτόχρονο έλεγχο τριών εργαλείων και της κάμερας.
• Παρέχει τη δυνατότητα της ταυτόχρονης προβολής εικόνας video από άλλες πηγές, στην εικόνα του λειτουργικού πεδίου (λειτουργία TilePro).
• Παρέχει τη δυνατότητα αναβάθμισης και ενσωμάτωσης νέων τεχνολογιών υπό ανάπτυξη.

Πιο αναλυτικά:

• Τρισδιάστατη (3-D) απεικόνιση, υψηλής ευκρίνειας:  Η στερεοσκοπική όραση  υποβοηθά τη λεπτομερή και ακριβέστερη αναγνώριση της ανατομίας. Είναι χρήσιμη στις διαδικασίες συρραφής μέσα στο σώμα, όπως κατά την αφαίρεση ινομυωμάτων. Είναι πολύτιμη κατά λύση συμφύσεων, δηλαδή συγκολλήσεων μεταξύ των ιστών, οι οποίες συμβαίνουν έπειτα από παλιότερες επεμβάσεις ή σε γυναίκες με ενδομητρίωση.
• Ευελιξία κινήσεων: Οι ευθυγραμμισμένες κινήσεις σε συνδυασμό με το μεγάλο εύρος κινήσεων των αρθρωτών εργαλείων δίνουν τη δυνατότητα εργασίας και συρραφής ακόμα και στενούς χώρους στην οστέινη πύελο. Η κινητοποίηση των λειομυωμάτων και η συρραφή του μητρικού τοιχώματος γίνονται με ανάλογη ευχέρεια με αυτή της ανοικτής χειρουργικής.
• Ο χειρουργός έχει τον πλήρη έλεγχο της επέμβασης: Ελέγχει 3 ρομποτικά εργαλεία και τη κάμερα ταυτόχρονα. Ο ίδιος ορίζει το πεδίο που επισκοπείται, απολαμβάνει σταθερή εικόνα, και οι κινήσεις των εργαλείων του, είναι λείες και ακριβείς. Παράλληλα έχει στα χέρια του ταυτόχρονη εφαρμογή μονοπολικής διαθερμίας για διατομή και παρασκευή των ιστών, και διπολική διαθερμία για την αιμόσταση. Όλες αυτές οι ενέργειες δεν προϋποθέτουν εναλλαγή των εργαλείων όπως στη συμβατική λαπαροσκόπηση. 
• Άνετη θέση.  Η Ελαχιστοποίηση της φυσικής κόπωσης του χειρουργού, ειδικά στις μεγάλες ή  πολύωρες επεμβάσεις, είναι υψίστης σημασίας.  Ο χειρουργός παραμένει καθισμένος σε ανατομικό κάθισμα αντί για όρθιος ή σκυμμένος πάνω από το σώμα της ασθενούς. Και όπως εύκολα καταλαβαίνουμε, όσο πιο ξεκούραστος είναι κάποιος τόσο καλύτερα κάνει τη δουλειά του.
• Lift-effect: Το ρομποτικό σύστημα μπορεί να διατηρεί σταθερά στις θέσεις τους τα ρομποτικά εργαλεία και τους βραχίονες, ενώ επιτρέπει την ανύψωση του κοιλιακού τοιχώματος. Με τον τρόπο αυτό είναι ευχερέστερη η διενέργεια ενδοσκοπικής επέμβασης σε ασθενείς με παχυσαρκία, ενώ προϋποθέτει μικρότερα ποσά αερίου διοξειδίου του άνθρακα στο εσωτερικό της κοιλιάς (πνευμοπεριτόναιο) για να βλέπει ο χειρουργός. Λιγότερος αέρας, σημαίνει λιγότερη τάση στα τοιχώματα της κοιλιάς, άρα και λιγότερος μετεγχειρητικός πόνος για την ασθενή.  
•  

Βιβλιογραφία

1. Berguer R, Forkey DL, Smith WD. Ergonomic problems associated with laparoscopic surgery. Surg Endosc. 1999 May;13(5):466-8. doi: 10.1007/pl00009635. PMID: 10227943.
2. www.intuitivesurgical.com
3. www.davincisurgery.com
4. Uptodate 2020. Marie Fidela R Paraiso, Tommaso Falcone.  Robot-assisted laparoscopy.

Για περισσότερες ή ειδικές πληροφορίες γράψτε στο e-mail: infobgyn@gmail.com