Εγκυμοσύνη και Σεξ

Η σεξουαλική δραστηριότητα κατά τη διάρκεια της κύησης αποτελεί αντικείμενο αντιπαράθεσης, ακόμα και ανάμεσα στους επαγγελματίες υγείας. Στο παρακάτω κείμενο δίνουμε απαντήσεις στα συχνότερα ερωτήματα, βασισμένες στη σύγχρονη διεθνή βιβλιογραφία.

Στην υγιή κύηση, η σεξουαλική δραστηριότητα δεν έχει κάποια αρνητική επίδραση, διότι το μωρό βρίσκεται μέσα στον αμνιακό σάκο, προστατευμένο και «απομονωμένο», από τον κόλπο της γυναίκας. Συνήθως όσο προχωράει μια κύηση, τόσο ελαττώνεται η συχνότητα των σεξουαλικών επαφών. Αυτό το συμπέρασμα εξήγαγε μελέτη με 10.000 εγκύους, όπου, στις 36 εβδομάδες, μόνο το 72% των ζευγαριών,  είχε επαφή μία φορά εβδομαδιαίως [1].  Αυτή η μείωση οφείλεται τόσο στην απουσία της σεξουαλικής επιθυμίας (58%) , όσο και στην ανησυχία ότι η επαφή μπορεί να βλάψει την κύηση (48%) [2].

Πολλοί επαγγελματίες υγείας συστήνουν την επαφή με προφύλαξη για δύο λόγους. Πρώτον, ώστε να αποφεύγονται τα σεξουαλικώς μεταδιδόμενα νοσήματα και δεύτερον, ώστε οι προσταγλανδίνες (ουσίες) που περιέχονται στο σπέρμα, να μην έρχονται σε επαφή με τον τράχηλο και προκαλέσουν πρόωρες συστολές και τοκετό. Πράγματι, η πλειοψηφία από τα σεξουαλικώς μεταδιδόμενα νοσήματα (όπως AIDS, ηπατίτιδα, γεννητικός έρπης, κονδυλώματα κ.α.) μπορεί να προσβάλει το έμβρυο κατά τη κύηση ή στη διάρκεια του τοκετού [3,4,5]. Επίσης, θεωρητικά, η σεξουαλική δραστηριότητα μπορεί να εκκινήσει τον τοκετό με διάφορους μηχανισμούς [6], όπως με τη φυσική διέγερση στο κατώτερο τμήμα της μήτρας, με την ενδογενή παραγωγή ωκυτοκίνης έπειτα από τον οργασμό, με άμεση δράση της προσταγλανδίνης στο σπέρμα, καθώς και με την έκθεση του γεννητικού σωλήνα σε παθογόνα μικρόβια [7,8].

Παρά όμως τη γενική πεποίθηση ότι σεξουαλική επαφή στη κύηση επηρεάζει την ημερομηνία τοκετού, οι μελέτες καταδεικνύουν το αντίθετο. Παλιότερες μελέτες έδειξαν ότι η συχνότητα των επαφών τις τελευταίες 4 εβδομάδες της κύησης δεν επηρεάζει τον τοκετό [9]. Αλλά και πιο πρόσφατες μελέτες, επίσης διαπίστωσαν ότι η σεξουαλική επαφή δεν αυξάνει το ποσοστό του πρόωρου τοκετού, ούτε τον κίνδυνο κολπίτιδας της εγκύου [10]. Παραπέρα, η σεξουαλική δραστηριότητα δεν επηρέασε ούτε τη μέθοδο τοκετού, διότι το ποσοστό του κολπικού τοκετού ήταν συγκρίσιμο στις εγκύους με προγραμματισμένη πρόκληση τοκετού, είτε είχαν σεξουαλική δραστηριότητα είτε όχι [11].

Αναφορικά με τον οργασμό της γυναίκας κατά την κύηση, αυτός, δεν έχει διαπιστωθεί να επηρεάζεται από τις ορμόνες της εγκυμοσύνης, ενώ οι συσπάσεις του οργασμού δεν έχουν κάποια σύνδεση με τις συστολές της μήτρας και τον τοκετό [12].  Ο στοματικός έρωτας επίσης επιτρέπεται κατά τη διάρκεια της κύησης [5].

Συνεπώς, η διεθνής ιατρική κοινότητα, στις κυήσεις χαμηλού κινδύνου, δε συστήνει την αποχή από το σεξ κατά την κύηση.

Εντούτοις υπάρχουν περιπτώσεις στις οποίες ο μαιευτήρας μπορεί να συστήσει ή και να απαγορεύσει τη σεξουαλική δραστηριότητα στη κύηση. Τέτοιες, είναι οι κυήσεις υψηλού κινδύνου, όπως αυτές με προδρομικό πλακούντα, κολπική αιμορραγία,  ιστορικό πρόωρου τοκετού και πρόωρων συστολών της μήτρας, ή με ρήξη του αμνιακού υμένα. Επειδή η κάθε περίπτωση εξατομικεύεται, συστήνεται η συζήτηση του θέματος με τον θεράποντα μαιευτήρα από τη πρώτη κιόλας επίσκεψη.

Ποια είναι η καλύτερη στάση στο σεξ κατά την κύηση;

Δεν υπάρχει γενικευμένη οδηγία η οποία να ισχύει για όλες τις γυναίκες. Συνήθως συστήνεται η στάση στην οποία η γυναίκα αισθάνεται πιο άνετα.

Κάποιες πιο συγκεκριμένες συστάσεις είναι οι παρακάτω [13]:

• Κατά το β’ μισό της κύησης, συστήνεται στην επίτοκο να αποφεύγει την ανάσκελη θέση με τον παρτενέρ της πάνω από το σώμα της. Η στάση αυτή μπορεί να αυξήσει τη πίεση στα αγγεία της πυέλου και να μειώσει τη φλεβική επιστροφή προς τη καρδιά, με αποτέλεσμα να αισθανθεί ζάλη ή δυσφορία. Εντούτοις δεν υπάρχουν στοιχεία στη βιβλιογραφία για επίπτωση στο αναπτυσσόμενο έμβρυο.
• Όταν οι δύο παρτενέρ είναι ξαπλωμένοι στο πλάι, είτε κοιτούν προς την ίδια πλευρά, είτε ο ένας τον άλλο, η σεξουαλική πράξη μπορεί να διεξάγεται με ασφάλεια καθ’ όλη τη διάρκεια της κύησης [13].

Υπάρχουν άλλες ανησυχίες στο σεξ κατά τη κύηση;

Υπάρχουν πολυάριθμες μικρές ανησυχίες οι οποίες μπορεί να διαταράσσουν τη σεξουαλική ζωή της επιτόκου [5,14].

Οι ορμόνες της κύησης μπορεί να αυξάνουν την ευαισθησία στους μαστούς, η να προκαλούν μαστοδυνία, η οποία επηρεάζει τη σεξουαλική πράξη.

Η ναυτία και η αδιαθεσία της κύησης πιθανώς να επηρεάζουν τη σεξουαλική επιθυμία.

Οι μεταβολές στο σώμα της γυναίκας, όπως το οίδημα και η διόγκωση της κοιλιάς μπορεί να έχουν επίπτωση στη ψυχολογία της γυναίκας η οποία αισθάνεται λιγότερο ελκυστική.

Σε όλα τα παραπάνω, εξίσου σημαντική είναι, η συνδρομή του σεξουαλικού παρτενέρ, ο οποίος πρέπει να αντιμετωπίζει με κατανόηση και συμπαράσταση τις επιδράσεις της κύησης στη σεξουαλικότητα της συντρόφου του. Για το λόγο αυτό, όσο περίεργο και αν ακούγεται, το Αμερικανικό Κολέγιο έχει εξαγγείλει «Οδηγίες στη κύηση για τον σύντροφο!» [15].

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ

1. Read JS, Klebanoff MA: Sexual intercourse during pregnancy and preterm delivery: effects of vaginal microorganisms. Am J Obstet Gynecol 168:514, 1993
2. Bartellas E, Crane JMG, Daley M, et al: Sexuality and sexual activity in pregnancy. Br J Obstet Gynaecol 107:964, 2000
3. STDs during pregnancy — CDC fact sheet. Centers for Disease Control and Prevention. http://www.cdc.gov/std/pregnancy/STDFact-Pregnancy.htm. Accessed June 14, 2018.
4. Gabbe SG, et al., eds. Preconception and prenatal care. In: Obstetrics: Normal and Problem Pregnancies. 7th ed. Philadelphia, Pa.: Elsevier; 2017.
5. Mayo Clinic. Sex during pregnancy: Whats OK, Whats Not. http://www.mayoclinic.com/health/sex-during-pregnancy/HO00140
6. Uptodate 2019. Prenatal-care-patient-education-health-promotion-and-safety-of-commonly-used-drugs
7. Read JS, Klebanoff MA. Sexual intercourse during pregnancy and preterm delivery: effects of vaginal microorganisms. The Vaginal Infections and Prematurity Study Group. Am J Obstet Gynecol 1993; 168:514.
8. Sayle AE, Savitz DA, Thorp JM Jr, et al. Sexual activity during late pregnancy and risk of preterm delivery. Obstet Gynecol 2001; 97:283.
9. Grudzinskas JG, Watson C, Chard T: Does sexual intercourse cause fetal distress? Lancet 2:692, 1979
10. Sayle AE, Savitz DA, Thorp JM Jr, et al: Sexual activity during late pregnancy and risk of preterm delivery. Obstet Gynecol 97:283, 2001
11. Tan PC, Yow CM, Omar SZ: Effect of coital activity on onset of labor in women scheduled for labor induction. Obstet Gynecol 110:820, 2007
12. https://www.webmd.com/baby/qa/is-sex-safe-during-pregnancy
13. University of California-San Francisco Medical Center. Sex During Pregnancy. http://www.ucsfhealth.org/childrens/medical_services/preg/care/pregSex.html
14. https://www.acog.org/-/media/For-Patients/faq032.pdf
15. https://www.acog.org/Patients/FAQs/A-Partners-Guide-to-Pregnancy?IsMobil...

Για περισσότερες πληροφορίες, ή για να μας υποβάλλετε τα ερωτήματα σας  γράψτε στο e-mail:  infobgyn@gmail.com