Kαλοκαιρινές συμβουλές από το γυναικολόγο

Submitted by obgyn_dr_hiridis on Sun, 08/07/2022 - 20:40
Kαλοκαιρινές συμβουλές από το γυναικολόγο

 

Τους καλοκαιρινούς μήνες, ιδιαίτερα στη περίοδο των διακοπών,  οι συνήθειες όλων μας μεταβάλλονται. Αλλαγές παρατηρούνται στη διατροφή, την ένδυση, την άθληση, την έκθεση στον ήλιο και φυσικά τη σεξουαλική δραστηριότητα. Συνεπώς είναι λογικό να παρατηρούνται αλλαγές στο σώμα μας. Ακολουθούν κάποιες από τις πιο «hot» ερωτήσεις γυναικών  το καλοκαίρι:

 

Μπορώ να βάλω ταμπόν για να μπω στη θάλασσα;

  Συνήθης πρακτική των γυναικών, τα καλοκαίρια, είναι η χρήση του κολπικού ταμπόν. Το ταμπόν θεωρείται εστία μικροβίων από τη στιγμή της τοποθέτησής του, ανεξάρτητα από την υγιεινή της γυναίκας. Συνήθως, αποικίζεται με μίγμα μικροβίων του γεννητικού σωλήνα, ανάμεσα στα οποία κυρίαρχη θέση κατέχει ο σταφυλόκοκκος και ο στρεπτόκοκκος. Συνεπώς η χρήση τους συνδέεται με τραχηλίτιδες, κολπίτιδες, ελκωτικές βλάβες στον κόλπο ή τα χείλη του αιδοίου.1-3 Καταστροφική επιπλοκή μπορεί να είναι το σύνδρομο της τοξικής καταπληξίας (Toxic Shock Syndrome) από τοξίνες αυτών των μικροβίων.4-6 Για αυτούς τους λόγους, η χρήση του ταμπόν για την απόλαυση του μπάνιου στη θάλασσα θα πρέπει να αποτρέπεται ρητώς, ανεξάρτητα ηλικίας, ακόμα και αν η ροή αίματος είναι ελαττωμένη. Η χρήση εκτός μπάνιου, θα πρέπει να είναι όσο το δυνατόν πιο σύντομη, και να προγραμματίζεται η αντικατάσταση είτε η αφαίρεση του, ωστόσο κι εκεί συστήνουμε να αποφεύγεται η παρατεταμένη, είτε η επαναλαμβανόμενη εφαρμογή του.7,8

  Αν η εμμηνορρυσία συμπίπτει με τις προγραμματισμένες διακοπές, θα πρέπει να συζητιούνται έγκαιρα με το γυναικολόγο οι εναλλακτικές θεραπείες και η φαρμακευτική ρύθμιση του κύκλου.

 

 

Τις μέρες των διακοπών μπορώ να πλένομαι καθημερινά με αντισηπτικά ώστε να μην έχω υγρά;

  Η υπερβολική χρήση σαπουνιών, αντισηπτικών και καλλυντικών περιποίησης της περιγεννητικής περιοχής καταστρέφει τη φυσιολογική χλωρίδα και το πεχά (pH) της περιοχής, διαταράσσοντας δύο από τις άμυνες του κόλπου και του αιδοίου, συνεπώς καθιστά τη λοίμωξη ευχερέστερη. Προτιμότερη είναι η καθημερινή περιποίηση με το κοινό σαπούνι σώματος καθώς και η χρήση διαλύματος με χαμομήλι. Τα αντισηπτικά ή αντιβακτηριδιακά σκευάσματα θα πρέπει να περιορίζονται το πολύ σε 1-2 φορές, εβδομαδιαίως.9,10

 

 

Πώς μπορώ να  εμποδίσω τη κολπίτιδα;

  Η κολπίτιδα είναι κοινή λοίμωξη της γυναίκας. Τα κύρια συμπτώματα είναι οι αυξημένες κολπικές εκκρίσεις, ο κνησμός, το αίσθημα καύσους και η οσμή.11 Η βακτηριακή κολπίτιδα, η μυκητίαση και η τριχομονάδα συνιστούν πάνω από το 90% αυτών των λοιμώξεων, ενώ άλλες λοιμώξεις (χλαμύδια, γονόρροια, μυκόπλασμα) είναι γενικά σπάνιες.12-14

  Η χρήση προβιοτικών για την ενίσχυση της άμυνας του κόλπου ή την αντιμετώπιση της κολπίτιδας, αρχικά θεωρήθηκε υποσχόμενη μέθοδος πρόληψης, ωστόσο πρόσφατες αναθεωρητικές μελέτες έδειξαν ότι δεν προσφέρει κάποιο όφελος.15,16 Ακόμα και στις γυναίκες με υποτροπιάζουσες κολπίτιδες, η χρήση προβιοτικών που περιέχουν γαλακτοβάκιλλους, ταυτόχρονα ή έπειτα από  αντιβιοτική αγωγή, παραμένει αμφισβητούμενη, επειδή δεν υπάρχουν αποδείξεις αναφορικά με την αποτελεσματικότητα αυτής της θεραπευτικής προσέγγισης.17 Άρα η προφύλαξη των λοιμώξεων του κόλπου, με τη χρήση προβιοτικών ΔΕΝ συστήνεται. Με παρόμοιο τρόπο οι ενδοκολπικές πλύσεις με αντισηπτικά ή με σκευάσματα που κατεβάζουν το πεχά του κόλπου ΔΕΝ συστήνονται, διότι είναι αναποτελεσματικές για τη πρόληψη ή τη θεραπεία αυτών των λοιμώξεων.18

 Η γενική άμυνα του οργανισμού βελτιώνει την ανταπόκριση του κόλπου στους παθογόνους μικροοργανισμούς. Συνεπώς, οι παράγοντες που μειώνουν την άμυνα, όπως πτωχή διατροφή, σωματική εξάντληση, και κατάχρηση αλκοόλ ή καπνίσματος, καλό είναι να αποφεύγονται ή να περιορίζονται κατά το δυνατόν. Επίσης η χρήση βαμβακερών αντί των στενών-εφαρμοστών συνθετικών υφασμάτων σε παντελόνια και εσώρουχα, καθώς και η αλλαγή του βρεγμένου μαγιό μετά το μπάνιο, βοηθούν στο να διατηρείται η ευαίσθητη περιοχή δροσερή και στεγνή, περιορίζοντας έτσι την ανάπτυξη των μυκήτων και των άλλων μικροβίων. Τέλος, η χρήση προφυλακτικού μπορεί να εμποδίσει τα σεξουαλικώς μεταδιδόμενα αίτια της κολπίτιδας, ενώ η από του στόματος αντισύλληψη έχει διαπιστωθεί ότι ενισχύει την άμυνα του κόλπου, λόγω της θετικής της επίδρασης  στη χλωρίδα.19,20

 

Πώς μπορώ να εμποδίσω την ουρολοίμωξη;

  Η ουρολοίμωξη είναι η συχνότερη λοίμωξη της γυναίκας.21,22 Υπολογίζεται ότι μία στις δύο γυναίκες θα περάσει κάποιο επεισόδιο έντονης δυσουρίας (πόνο και καύσος κατά την ούρηση). Αν και τις περισσότερες φορές δεν είναι επικίνδυνη, τα συμπτώματα της, μπορεί να είναι πολύ ενοχλητικά για τη γυναίκα. Στο 90% των περιπτώσεων, αυτά υποχωρούν χωρίς επιπλοκές, ωστόσο οι υποτροπές είναι αρκετά συχνές. Τα συνηθέστερα βακτήρια που εμπλέκονται στην ουρολοίμωξη είναι το κολοβακτηρίδιο  (Escherichia Coli, περίπου στο 80%), ο σταφυλόκοκκος (Staphylococcus saprophyticus), η Κλεμπσιέλα, το εντεροβακτήριο και ο πρωτέας.23,24

  Τα τυπικά συμπτώματα της ουρολοίμωξης είναι η δυσουρία, δηλαδή πόνος κατά την ούρηση, η έπειξη προς ούρηση (ανάγκη για άμεση ούρηση) και η συχνοουρία.  Η αιματουρία (κόκκινη χρώση των ούρων) επίσης συμβαίνει συχνά.25 Οι μισές ασθενείς εμφανίζουν πυρετό,  ρίγος, άλγος χαμηλά στη ράχη, ναυτία ή γενική αδιαθεσία, ωστόσο αυτά τα συμπτώματα θα πρέπει να συζητούνται με τον ιατρό διότι μπορεί να υποδηλώνουν ότι η λοίμωξη έχει επεκταθεί στο ανώτερο ουροποιητικό σύστημα.

  Παράγοντες που ευνοούν την εμφάνισή της, είναι η ελλιπής ενυδάτωση του οργανισμού (κυρίως κατά τους καλοκαιρινούς μήνες), η δίαιτα πλούσια σε αλάτι (συχνότερα όταν τρώμε έξω),  η υπερβολική χρήση τοπικών αντισηπτικών, οι πτωχές συνθήκες υγιεινής (π.χ. στα camping), η έκθεση σε μολυσμένα νερά, η εγκυμοσύνη, η σεξουαλική επαφή, η χρήση αντισυλληπτικών μεθόδων φραγμού. Επίσης η παραμονή με βρεγμένα μαγιό στη παραλία, προκαλεί αγγειοσύσπαση στα αγγεία της περιοχής και ενισχύει την ανάπτυξη των μικροβίων.

  Για την πρόληψή της ουρολοίμωξης συστήνεται, να πίνετε άφθονο νερό και να αποφεύγετε τη συχνή κατανάλωση των πολύ αλμυρών τροφίμων, ώστε να επισκέπτεστε συχνά την τουαλέτα, και να απομακρύνετε μέσω της ούρησης τα μικρόβια πριν εγκατασταθούν στην ουροδόχο κύστη.26,27 Η προληπτική χρήση αντιβίωσης δε συστήνεται.28

 

 

Μη ξεχνάτε:

Η βέλτιστη θεραπεία και το καλοκαίρι, είναι η πρόληψη.

Καλές διακοπές.

 

 

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ

  1. Subramanian C, Nyirjesy P, Sobel JD. Genital malodor in women: a modern reappraisal. J Low Genit Tract Dis 2012; 16:49.
  2. Workowski KA, Bachmann LH, Chan PA, et al. Sexually Transmitted Infections Treatment Guidelines, 2021. MMWR Recomm Rep 2021; 70:1.
  3. Vaginal discharge (vaginitis): Initial evaluation. Jack D Sobel. UpTodate 2022.
  4. Centers for Disease Control (CDC). Update: toxic-shock syndrome--United States. MMWR Morb Mortal Wkly Rep 1983; 32:398.
  5. Osterholm MT, Davis JP, Gibson RW, et al. Toxic shock syndrome: relation to catamenial products, personal health and hygiene, and sexual practices. Ann Intern Med 1982; 96:954.
  6. Broome CV. Epidemiology of toxic shock syndrome in the United States: overview. Rev Infect Dis 1989; 11 Suppl 1:S14.
  7. Reingold AL, Broome CV, Gaventa S, Hightower AW. Risk factors for menstrual toxic shock syndrome: results of a multistate case-control study. Rev Infect Dis 1989; 11 Suppl 1:S35.
  8. Billon A, Gustin MP, Tristan A, et al. Association of characteristics of tampon use with menstrual toxic shock syndrome in France. EClinicalMedicine 2020; 21:100308.
  9. Zhang J, Thomas AG, Leybovich E. Vaginal douching and adverse health effects: a meta-analysis. Am J Public Health 1997; 87:1207.
  10. Cottrell BH. An updated review of of evidence to discourage douching. MCN Am J Matern Child Nurs 2010; 35:102.
  11. Workowski KA, Bachmann LH, Chan PA, et al. Sexually Transmitted Infections Treatment Guidelines, 2021. MMWR Recomm Rep 2021; 70:1.
  12. Sobel JD. Vulvovaginitis in healthy women. Compr Ther 1999; 25:335.
  13. Danby CS, Althouse AD, Hillier SL, Wiesenfeld HC. Nucleic Acid Amplification Testing Compared With Cultures, Gram Stain, and Microscopy in the Diagnosis of Vaginitis. J Low Genit Tract Dis 2021; 25:76.
  14. Broache M, Cammarata CL, Stonebraker E, et al. Performance of a Vaginal Panel Assay Compared With the Clinical Diagnosis of Vaginitis. Obstet Gynecol 2021; 138:853.
  15. Senok AC, Verstraelen H, Temmerman M, Botta GA. Probiotics for the treatment of bacterial vaginosis. Cochrane Database Syst Rev 2009; :CD006289.
  16. Falagas M, Betsi GI, Athanasiou S. Probiotics for the treatment of women with bacterial vaginosis. Clin Microbiol Infect 2007; 13:657.
  17. Anukam K, Osazuwa E, Ahonkhai I, et al. Augmentation of antimicrobial metronidazole therapy of bacterial vaginosis with oral probiotic Lactobacillus rhamnosus GR-1 and Lactobacillus reuteri RC-14: randomized, double-blind, placebo controlled trial. Microbes Infect 2006; 8:1450.
  18. Uptodate 2022. Bacterial vaginosis: Treatment. Jack D Sobel.  last updated: Jul 20, 2022.
  19. Brooks JP, Edwards DJ, Blithe DL, et al. Effects of combined oral contraceptives, depot medroxyprogesterone acetate and the levonorgestrel-releasing intrauterine system on the vaginal microbiome. Contraception 2017; 95:405.
  20. Vodstrcil LA, Hocking JS, Law M, et al. Hormonal contraception is associated with a reduced risk of bacterial vaginosis: a systematic review and meta-analysis. PLoS One 2013; 8:e73055.
  21. Foxman B. Urinary tract infection syndromes: occurrence, recurrence, bacteriology, risk factors, and disease burden. Infect Dis Clin North Am 2014; 28:1.
  22. Schappert SM, Rechtsteiner EA. Ambulatory medical care utilization estimates for 2007. Vital Health Stat 13 2011; :1.
  23. Czaja CA, Scholes D, Hooton TM, Stamm WE. Population-based epidemiologic analysis of acute pyelonephritis. Clin Infect Dis 2007; 45:273.
  24. Echols RM, Tosiello RL, Haverstock DC, Tice AD. Demographic, clinical, and treatment parameters influencing the outcome of acute cystitis. Clin Infect Dis 1999; 29:113.
  25. Bent S, Nallamothu BK, Simel DL, et al. Does this woman have an acute uncomplicated urinary tract infection? JAMA 2002; 287:2701.
  26. Hooton TM. Clinical practice. Uncomplicated urinary tract infection. N Engl J Med 2012; 366:1028.
  27. Hooton TM, Vecchio M, Iroz A, et al.. Effect of Increased Daily Water Intake in Premenopausal Women With Recurrent Urinary Tract Infections: A Randomized Clinical Trial. JAMA Intern Med 2018.
  28. Uptodate 2022. Recurrent simple cystitis in women. Thomas M Hooton, Kalpana Gupta. last updated: Apr 28, 2022.

 

 

 

Γράφει ο ιατρός

 

Πέτρος Χειρίδης, MD,PhD

Μαιευτήρας-Γυναικολόγος-χειρουργός

Διδάκτωρ του Πανεπιστημίου Αθηνών

Επιστ. Δ/ντης– Νομική Υπηρεσία ομίλου ΙΑΣΩ.

Για περισσότερες πληροφορίες, ή για να μας υποβάλλετε τα ερωτήματα σας  γράψτε στο e-mail:  infobgyn@gmail.com